De Dompleinbomen

Langs het Lint bij de Haarrijnse Plas staan zes hoge bomen. Dit zijn platanen afkomstig van het Domplein in de Utrechtse binnenstad, en ze heten nu de ‘Dompleinbomen’.

In 2013 moesten de bomen vanwege de bouw van Domunder onder het Domplein gekapt worden. Niet alleen stonden ze in de weg, ook brachten ze schade toe aan de archeologische resten onder het Domplein. De Vrienden van het Máximapark kenden het verhaal dat ruim honderd jaar geleden rond Kasteel Haarzuilens ook grote bomen (ruim 7000) uit de Utrechtse Heuvelrug zijn geplant. Zo kregen zij het voor elkaar dat firma Copijn Boomspecialisten, die dat in 1896 uitvoerde, ook nu weer deze bijzondere bomenklus mocht klaren.

Het verhaal over de bomen in Haarzuilens: aan het eind van de 19e eeuw besloot baron Etienne van Zuylen van Nijevelt het middeleeuwse en vervallen kasteel De Haar in grootse stijl te laten restaureren. In de tuin wilde hij absoluut geen nieuwe aanplant van kleine bomen. Die moest meteen een volwassen aanzien krijgen. Uit de hele provincie werden zo’n 7.000 bomen van 40 tot 60 jaar oud ’s nachts op ‘mallejannen’ naar het kasteel getransporteerd. Deze opdracht werd uitgevoerd door de gebroeders Hendrik en Pieter Gerard Copijn, die de bomen dwars door de stad Utrecht vervoerden.

Ook in 2013 was de verplanting weer een spectaculaire operatie. Copijn heeft de platanen van het Domplein eerst gesnoeid, toen met een ‘caterpillar’ uit de grond gestoken, vervolgens op een dieplader liggend in de stille nachtelijke uren door de binnenstad vervoerd en toen één voor één geplaatst op de nieuwe plek. Het was voor het eerst in de Nederlandse geschiedenis dat bomen werden verplant inclusief archeologische rijkdommen in de kluit, die teruggaan tot en met de Romeinse tijd.

In overleg met de gemeente Utrecht is voor de bomen een bijzondere plek in het Máximapark gevonden: langs het Lint, vlak bij de entree van de Haarrijnse Plas. Ze zijn op een ‘archeologische terp’ geplaatst, waardoor ze voor het publiek goed zichtbaar zijn. Ze zijn geplant in de vorm van een kruis dat de contouren van de heilige kruiskapel van Willibrord symboliseert. Op deze manier is de relatie met het Domplein zichtbaar gemaakt.

Tekst: Lucie Th. Vermij

Bronnen:
– Artikel: dompleinbomen op beleefleidscherijn.
– Artikel: dompleinbomen op routesinutrecht.
– Verplanting Domplein bomen op de website van Copijn.